Oktyabr 2024-cü il
Bazarla bağlı xüsusi məlumat
Azərbaycan üçün əhəmiyyəti
Rusiya Azərbaycan turizm sektorunun əsas hədəf bazarlarından biridir və pandemiyadan sonra qonaq sayının artması ilə əhəmiyyəti daha da artır. 2023-cü ildə Rusiya turistlərinin MDB ölkələri arasında ən çox ziyarət etdiyi ilk 5 ölkədən biri Azərbaycan olmuşdur. Rusiyalı turistlər Azərbaycanın tarixi, mədəniyyəti, təbiəti, qonaqpərvərliyi, mətbəxi, şərabçılıq, xizək və sağlamlıqla bağlı imkanlarını, həmçinin müasir görünüşünü və qədim ruhunu yüksək qiymətləndirirlər.
Əsas tətil günləri
- Yay tətili – 01.06-31.08
- Payız tətili – 28.10-05.11
- Qış tətili/Yeni il bayramı – 30.12-12.01
- Yaz tətili – 05.04-13.04
- May bayramı (Ruslar 1 və 9 may tarixlərində ardıcıl gələn bayramları tətil məqsədilə birləşdirirlər) – 01.05-11.05
Turist Məlumatı
Turist profili
Orta hesabla, Rusiya turistlərinin yaşı 44.6-dır. 30 ilə 50 yaş arasındakı rus turistləri ən çox səyahət edənlərdir və bu qrupun payı 52%-dir.
İstirahət növləri:
- Yay və çimərlik tətili: Populyar tətil məkanları arasında Türkiyə, BƏƏ, Misir, Tayland, Gürcüstan (Abxaziya Regionu daxil olmaqla), Kuba yer alır.
- Şəhər turları: Həftəsonu turları və ya Bakıdan keçid uçuşları zamanı dayanacaq kimi istifadə edilən şəhər turları.
- Mədəni tətil: Muzeylər, tarixi abidələr və görməli yerlərə yüksək maraq.
- Macəra və idman tətili: Xizək sürmə, skuba-dayvinq, gəzinti, velosiped sürmə kimi fəaliyyətlər əsas səbəblərdən biridir.
- Qastronomik turlar: Yemək və şərab turlarına artan maraq.
- Sağlamlıq və tibbi turizm: Tibbi prosedurlar və spa müalicələrinə xüsusi maraq. Yüksək təbəqə müştəriləri detoks və çəki itirmə proqramları axtarır.
- Tədbirlər və festival: Musiqi festivallarına (xüsusilə Avropa İttifaqı və ABŞ-dan gələn müğənnilər və qruplar üçün), idman tədbirlərinə və s. yüksək maraq.
Üstünlüklər
- Rus dilinin üstünlüyü: Ruslar, rus dilinin geniş yayılmış olduğu istiqamətləri daha çox seçirlər, 60 yaşdan yuxarı olan əksər müştərilər isə xarici dilləri bilmir.
- Xizək yamacları və çimərliklər: Qış xizək turistləri üçün yaxşı xizək yamacları və yayda istirahət üçün yaxşı çimərliklər.
- Nağdsız ödənişlər: Cari sanksiyalar səbəbindən ruslar yerli ödəniş sistemlərindən istifadə edir və bu sistemlərin tətbiq olunduğu istiqamətləri üstün tuturlar. Beynəlxalq ödənişlərdə məhdudiyyətlər səbəbindən Rusiyada turizm agentliklərinin xidmətlərindən istifadə artıb.
- Ətraflı planlanlama: Onlayn səyahət agentliklərindən, sosial mediadan və ağızdan-ağıza məlumatlardan geniş şəkildə istifadə edərək araşdırma aparmaq.
Ortalama xərcləmə
2023-cü ildə Rusiya turistləri xarici tətilə hər biri üçün orta hesabla 2,307 ABŞ dolları xərcləyiblər.
Səyahət edən əsas kütlə:
- Ailələr
- Böyüklər
- Cütlüklər
- Dostlar qrup halında
Məlumat mənbəyi
- Sosial media (VKontakte, Telegram)
- Dost tövsiyələri (şifahi məlumat)
- Səyahət agentlikləri
- Onlayn səyahət agentlikləri (Ostrovok.ru, MTS Travel, Yandex Puteshestvia)
- Jurnallar
- Televiziya proqramları/ Radio
Planlama və səyahətlə bağlı qərarvermə müddəti
Cari qeyri-sabit vəziyyətlər səbəbindən ruslar (şəxsi səyahətçilər) tətil planlarını gec edirlər. İş rutinindən uzaqlaşmaq üçün yaxın məsafəli yerlərə, xüsusilə həftəsonları/qısa müddətli turlar da ruslar arasında tələbatdadır. Lakin, səyahət agentlikləri vasitəsilə səyahət edən ruslar tur paketlərini səyahət vaxtından 2-3 ay əvvəl alırlar.
Alış-veriş vasitələri
- Səyahət agentlikləri
- Onlayn rezervasiyalar
- Yerləşdirmə təminatçıları ilə birbaşa rezervasiya
Paylama sistemi
- Onlayn səyahət agentlikləri (OTAs): Aviasales, Ozon Travel, MTS Travel, Tutu, Yandex Puteshestvia
- İxtisaslaşdırılmış provayderlər: Ostrovok.ru, Sutochno.ru
- FUN&SUN, PAKS və PAC Group kimi tur operatorları
Xüsusi turizm sahələri
- Xüsusi tur operatorları (aktiv idman növləri, şərab, qolf, biznes yönümlü turizm)
Səyahət müddəti
2023-cü ildə Rusların əsas tətilinin orta müddəti təxminən 7 gün olmuşdur.
Səyahət ticarət məlumatı
Aparıcı turizm şirkətlərinin siyahısı
- ANEX Tour
- FUN&SUN
- Intourist
- PAKS
- PAC Group
- Space Travel
- Russian Express
- Jet Travel
- Tez Tour
- Pegas Touristik
Birbaşa uçuşlar
Hava hərəkəti haqqında cari məlumatla Azərbaycan Respublikası Dövlət Turizm Agentliyinin interaktiv lövhəsində tanış olmaq olar.
Bazarda əsas tədbirlər
- Moskva Beynəlxalq Səyahət və Turizm Sərgisi (MITT): Hər mart ayında keçirilir.
- Lüks Turizm Bazarı (LTM): Hər il sentyabr və fevralda keçirilir.
- Otdykh Leisure: Hər sentyabr ayında keçirilir.
Azərbaycanda rus turistləri: Əsas statistikalar və anlayışlar
Gəlişlər
2015-ci ildən 2019-cu ilə qədər Rusiyadan Azərbaycana gələn turistlərin sayı ardıcıl olaraq 685,555-dən 932,984-ə yüksəlib, bu dövr ərzində təxminən 36%-lik ümumi artım müşahidə olunub. 2021-ci ildən 2023-cü ilə qədər isə pandemiyadan sonra gəlişlər yenidən artmağa başlayıb və 2023-cü ildə 2022-ci ilə nisbətən 39.93% artım baş verib, bu da güclü bərpa meylini göstərir.
Mənbə: Dövlət Miqrasiya Xidməti
Səfərin məqsədi
Azərbaycana səfər edən rusiyalı turistlərin 53%-i istirahət və əyləncə məqsədilə səfər edir, 32%-i isə dost və ailə üzvlərini ziyarət edir.
Ortalama xərcləmə
Ortalama bir rusiyalı turist Azərbaycanda 1,577 AZN xərcləyir, bunun 42%-i nəqliyyata, 22%-i yeməyə və 17%-i isə yerləşməyə sərf olunur. Rusiya turistləri səyahət xərclərinə görə TOP 10-da yer alır (TOP 5 sırası Çin, ABŞ, Almaniya, Böyük Britaniya və Fransa olaraq sıralanır).
Qalma müddəti
2023-cü ildə rusiyalı turistlərin 43%-i Azərbaycanda 1-3 gün, 30%-i isə 4-7 gün qalıb.
Ən çox ziyarət edilən regionlar
Rusiyalı turistlərin Azərbaycanda ən çox ziyarət etdiyi bölgələr Quba, Qusar, Qəbələ, Şəki, İsmayıllı, Gəncə və Naftalandır.
Turist üstünlükləri və maraqları
Azərbaycana səfər edən rusiyalı turistlər, memarlıq abidələri, təbiət turizmi, mətbəx zövqləri və şərab, festivallar və tədbirlər daxil olmaqla müxtəlif mədəni və tarixi təcrübələrə güclü maraq göstərirlər.
Azərbaycanın Rusiya bazarı ilə əlaqəli məhsulları "Hər kəsə uyğun" – ilk dəfə ziyarət edən hər bir turistin görməli və ya təcrübə etməli olduğu məhsullar, "Yenidən bax" – uzunmüddətli və ya təkrarlanan ziyarətlərdə görülə və ya təcrübə edilə bilən məhsullar və "Xüsusi uyğunlaşdırılmış" – bazara xüsusilə uyğun hesab olunan məhsullar olaraq qruplaşdırıla bilər.
|
Hər kəsə uyğun
|
Yenidən bax
|
Xüsusi uyğunlaşdırılmış
|
Abidələr və tarixi binalar
|
- Bakının qədim binaları
- Şirvanşahlar sarayı
- Atəşgah məbədi
- Qobustan qoruğu
- Palçıq vulkanları
- Yanardağ qoruğu
- Xınalıq qoruğu
- Şəki Xan sarayı
|
|
|
Muzeylər və qalereyalar
|
- Heydər Əliyev Mərkəzi
- Xalça muzeyi
- Əli Şəmsi studiyası
- Miniatür kitab muzeyi
|
- Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyi
- Müasir İncəsənət Muzeyi
- Şamaxı Astrofizika Rəsədxanası
|
|
Tibbi turizm
|
- Naftalan
- Lənkəran
- Qalaaltı
- Qəbələ (Chenot Palace)
|
|
|
Festivallar və tədbir turizmi
|
- Formula 1
- Konsertlər
- İdman növləri
|
|
|
Mədəni və kulinariya təcrübələri
|
- Yerli bazarlar
- Kulinariya mərkəzləri
- Şəkidə paxlava mağazaları
- Lənkəran Sitrus Vadisi
- Qara kürü istehsal edən zavodlara ekskursiya
- Gurmə turları (Şimal-Qərb Regionlarında Slow Food daxil olmaqla)
- Meysəri, Savalan, Çabiant və Xan Şərabxanasına turlar
|
- Nic kəndi (Udi / Qafqaz Albaniyası)
- Basqal kəndi (milli irs)
- Sim kəndi (Talış)
- İvanovka kəndi (rus molokanları)
- Qırmızı Qəsəbə (dağ yəhudiləri)
|
|
İdman
|
- Xəzər dənizində su idman növləri
|
- Xizək fəaliyyətləri
- Ziplayn
- Roller koster
|
|
Rusiyalı turistlər Azərbaycanda etnik və kənd turizmi və həmçinin quş müşahidəsi fəaliyyətlərinə daha az maraq göstərirlər.
Əlavə məlumat
Rusiyanın xarici turizm proqnozu
Xaricə səyahət edən rusiyalı turistlərin sayının 2024-cü ilin sonuna qədər 10 milyon nəfərə çatacağı təxmin edilir. Rus səyahətçilərin maraq dairəsinin Asiya ölkələrinə, o cümlədən tədbir əsaslı turizm üçün daha çox yönələcəyi gözlənilir. Standart olmayan səyahət növlərinə olan maraq da artmaqdadır. Məsələn, karvan turizmi və ya RV (rekreasiya nəqliyyat vasitəsi) ilə səyahət tələbatı yüksəlişdədir.
Rusiya bazarında yer almaq üçün ən yaxşı məsləhətlər
- Böyük şəhərlərdən, məsələn, Moskva və Sankt-Peterburqdan gələn yüksək səviyyəli turistlər üçün Bakıya və bölgə şəhərlərinə qısa şəhər turları / həftəsonu turları təklif olunur. Bu şəhərlərdə yerləşən aparıcı tur operatorları ilə əməkdaşlıq daha məqsədəuyğundur.
- Ekaterinburq, Kazan, Samara, Novosibirsk, Krasnodar və digər şəhərlər kimi ikinci dərəcəli şəhərlərdən orta səviyyəli turistlər üçün Bakıya və bölgə şəhərlərinə uzunmüddətli turlar təklif olunur. Regional şəhərlərdəki turizm agentlikləri ilə əməkdaşlıq daha məqsədəuyğundur.
- Rusiya bazarına yönəlik marketinq strategiyasını həyata keçirmək üçün coğrafi fokusla hədəflənmiş yüksək və orta səviyyəli səyahətçilərə diqqət yetirmək olar.
- Yay mövsümü üçün ən yaxşı rezervasiya vaxtı mart ayından, qış mövsümü üçün sentyabr ayından başlanır.
- Hazırda Bakı, Avropaya səyahət edən rus turistlər üçün bir tranzit nöqtəsi olaraq qəbul edilir. Bakıdakı tranzit müddəti 2-3 gün təşkil edir.
- Təyinatın biznes yönümlü turizm potensialının marketinq kanalları vasitəsilə təşviq edilə bilər.
Əlaqədar şəxs
Cəlal İsmayılov, Rusiya filialının rəhbəri.